رژیم درمانی در دیابت
برنامه غذایی خود را سالم انتخاب کنید
رژیم درمانی در دیابت، یک برنامه غذایی صحیح و اصولی است که به شما در کنترل قند خون و تنظیم سوخت و ساز کلی بدن کمک می کند. در اینجا از برنامه ریزی وعده های غذایی تا شمارش کربوهیدرات ها به شما نکاتی را خواهیم آموخت. رژیم درمانی در دیابت به معنای خوردن سالم ترین غذاها به میزان متعادل، برحسب تدبیر مشاور تغذیه و داشتن وعده های غذایی مرتب است.عناصر اصلی غلات کامل، سبزیجات، میوه ها، لبنیات و پروتئین هاست. در حقیقت، برنامه غذایی مناسب برای افراد دیابتی، از بهترین برنامه های غذایی برای غالب انسان هاست.
چرا شما نیاز به تدوین برنامه غذایی صحیح دارید؟
اگر مبتلا به دیابت یا پیش دیابت هستید، مطمئنا پزشک شما توصیه می کند که یک متخصص تغذیه شما را مشاوره نماید تا به شما در اجرای یک برنامه غذایی سالم هدفمند باشید. این برنامه به شما کمک می کند قند خون (گلوکز) خود را کنترل کنید، وزن خود را مدیریت کرده و فاکتورهای خطر بیماری قلبی مانند پرفشاری خون و چربی خون را از خود دور سازید. هنگامی که شما کالری و چربی اضافی مصرف می کنید، قند خون شما به صورت نامطلوب افزایش می یابد.
اگر قند خون تحت کنترل قرار نگیرد، می تواند منجر به مشکلات جدی مانند آسیب های سیستم عصبی، کلیوی و قلبی-عروقی شود. شما می توانید با انتخابهای غذایی سالم و تصحیح عادات غذایی تان، سطح قند خون خود را در حد ایمن ثابت نگه دارید. برای اکثر مبتلایان به دیابت نوع 2، کاهش وزن همچنین می تواند کنترل قند خون را آسان تر کرده و ابعاد دیگری از مزایای سلامتی را ارائه دهد. در صورتی که نیاز به کاهش وزن داشته باشید، یک رژیم درمانی دیابتی، روشی مفید را فراهم می کند تا با خیال راحت به هدفتان برسید.
رژیم غذایی دیابتی شامل چه مواردی است؟
از اولین اصول رژیم دیابتی خوردن سه وعده اصلی غذایی به علاوه حداقل سه میان وعده در طول روز به طور منظم می باشد؛ این مهم به شما کمک می کند از انسولینی که بدن شما تولید می کند یا از طریق دارو دریافت می کنید به صورت بهینه استفاده کنید. یک متخصص تغذیه و رژیم درمانی می تواند رژیم غذایی بر اساس اهدافی همچون سلامتی، سلیقه و سبک زندگی شما را تنظیم کند. او همچنین در مورد چگونگی بهبود عادات غذایی بیمار، مانند انتخاب پرس های غذا متناسب با نیازهای بدن شما و سطح فعالیت بدنی و ورزش با شما مشاوره نماید.
الگوی غذایی سالم می تواند در پیشگیری، کنترل و حتی درمان دیابت کمک نماید.
بهترین رژیم دیابت چیست؟
مبتلایان به دیابت تقریباً دو برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی دارند و در معرض خطر ابتلا به اختلالات سلامت روان مانند افسردگی نیز هستند. اما بیشتر موارد دیابت نوع 2 قابل پیشگیری است و برخی از آنها حتی قابل برگشت است. انجام اقدامات به جهت جلوگیری یا کنترل دیابت به معنای زندگی در محرومیت نیست؛ به معنای خوردن یک رژیم غذایی مقوی و متعادل است که باعث تقویت انرژی و بهبود روحیه نیز می شود. لازم نیست شیرینی را کاملاً حذف کنید یا خود را به یک عمر خوردن غذای نامطلوب تسلیم کنید.
اگرچه شما سعی می کنید از ابتلا به دیابت جلوگیری کنید و یا آن را کنترل کنید، نیازهای غذایی شما تقریباً مثل اکثر افراد دیگر است. اما لازم است که به بعضی از گزینه های غذایی خود توجه کنید؛ مهمترین آنها کربوهیدرات هایی است که می خورید. در حالی که پیروی از یک رژیم غذایی مدیترانه ای یا سایر رژیم های سالم برای قلب می تواند به این امر کمک کند، مهمترین کاری که می توانید انجام دهید کمی کاهش وزن است.
از دست دادن فقط 5 تا 10 درصد از وزن کل می تواند به شما در کاهش قند خون، فشار خون و کلسترول کمک کند. کاهش وزن و تغذیه سالم تر نیز می تواند تأثیر عمیقی بر خلق و خو، انرژی و احساس تندرستی شما بگذارد. حتی اگر شما در حال حاضر مبتلا به دیابت هستید، برای ایجاد یک تغییر مثبت خیلی دیر نیست. با خوردن غذاهای سالم تر، فعال تر بودن از لحاظ جسمی و کاهش وزن می توانید علائم خود را کاهش داده یا حتی دیابت را در مراحل اولیه درمان نمایید. نکته آخر این است که شما بیشتر از آنچه فکر می کنید بر سلامتی خود کنترل دارید.
بزرگترین خطر ابتلا به دیابت
چربی شکم
اضافه وزن یا چاقی بزرگترین عامل خطر دیابت نوع 2 است. با این وجود، اگر وزنی که در اطراف شکم حمل می کنید به تناسب باسن و ران شما، بیشتر است، مقدار زیادی چربی، اندام های شکمی و کبد را احاطه کرده و با مقاومت انسولین ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارد.
شما بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید اگر:
- زنی با دور کمر 88 سانتی متر یا بیشتر باشید؛
- مردی با دور کمر 102 سانتی متر یا بیشتر باشید.
کالری های به دست آمده از فروکتوز که در نوشیدنی های قندی مانند نوشابه، نوشیدنی های انرژی زا، نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های قهوه و غذاهای فرآوری شده مانند دونات، کلوچه، غلات تصفیه شده، آب نبات و شکلات های غیر کاکائویی تلخ یافت می شود قطعا باعث افزایش وزن در اطراف شکم شما می شوند. قطع غذاهای قندی می تواند به معنای کمر باریکتر و همچنین خطرکمتر ابتلا به دیابت و سایر اختلالات متابولیک باشد.
بهترین متخصص تغذیه اصفهان دکتر رضا غیاثوند
برنامه ریزی رژیم دیابت
رژیم دیابتی لازم نیست که پیچیده باشد و لازم نیست همه غذاهای مورد علاقه خود را رها کنید. اولین قدم برای انتخاب دقیق تر، جدا کردن خرافه ها، جعلیات و ذهنیت های غلط از حقایق مربوط به غذا برای جلوگیری یا کنترل دیابت است.
خرافات و حقایق در مورد دیابت و رژیم غذایی:
تصور اشتباه: شما باید به هر قیمتی از قند خودداری کنید.
واقعیت: تا زمانی که برنامه ریزی صحیح داشته باشید و قندهای مخفی را محدود کنید می توانید از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید. دسر لازم نیست که محدود باشد، تا زمانی که بخشی از یک برنامه غذایی سالم با محدودیت عاقلانه قند باشد.
تصور اشتباه: شما باید کربوهیدرات ها را کاهش دهید.
واقعیت: نوع کربوهیدرات هایی که می خورید و همچنین اندازه آن نوع بسیار مهم است. تمرکز را بر روی کربوهیدراتهای سبوس دار به جای کربوهیدراتهای نشاسته ای قرار دهید، زیرا فیبر زیادی دارند و به آرامی هضم می شوند و سطح قند خون را یکدست نگه می دارند.
تصور اشتباه: به وعده های غذایی دیابتی خاصی احتیاج دارید.
واقعیت: اصول کلی تغذیه سالم همان است. غذاهای گران قیمت معمولاً فواید خاصی ندارند.
تصور اشتباه: رژیم با پروتئین بالا بهترین است.
واقعیت: مطالعات نشان داده است که خوردن بیش از حد پروتئین، به ویژه پروتئین حیوانی، در واقع می تواند باعث مقاومت به انسولین شود، که یک عامل کلیدی در دیابت است. یک رژیم غذایی سالم شامل پروتئین های گیاهی و حیوانی، کربوهیدرات ها و چربی ها است. بدن ما برای عملکرد صحیح به هر سه نیاز دارد.
نکته مهم یک رژیم متعادل است.
مانند هر برنامه غذایی سالم، یک رژیم غذایی دیابتی بیشتر از اینکه در مورد غذاهای خاص وسواس داشته باشد بیشتر به الگوی کلی رژیم غذایی شما مربوط می شود. هدف، خوردن غذاهای طبیعی تر، غیر فرآوری شده، کمتر بسته بندی شده و تازه است.
شمارش کربوهیدرات
از آنجا که کربوهیدرات ها به گلوکز تجزیه می شوند، بیشترین تأثیر را در سطح قند خون شما دارند. برای کمک به کنترل قند خون، لازم است یاد بگیرید، میزان کربوهیدرات مصرفی خود را محاسبه کنید تا بتوانید دوز انسولین را بر این اساس تنظیم کنید. مهم است که میزان کربوهیدرات ها در هر وعده غذایی یا میان وعده را رعایت کنید.
یک متخصص تغذیه می تواند به شما آموزش دهد که چگونه بخش های غذایی را اندازه گیری کرده و بتوانید برچسب های مواد غذایی را بخوانید. او همچنین می تواند به شما بیاموزد که چگونه به اندازه و محتوای کربوهیدرات ها توجه ویژه ای داشته باشید
اگر شما انسولین مصرف می کنید، یک متخصص تغذیه می تواند به شما بیاموزد که چگونه میزان کربوهیدرات ها را در هر وعده غذایی یا میان وعده میل کنید و مقدار انسولین را مطابق با آن تنظیم کنید.
غذاهای خود را انتخاب کنید
یک متخصص تغذیه به شما کمک می کند غذاهای مشخص و ویژه را انتخاب کنید تا به شما در برنامه ریزی وعده های غذایی و میان وعده ها کمک کند. شما می توانید تعدادی از غذاها را، از دسته های کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها انتخاب کنید.
یک واحد در یک گروه یک "انتخاب" نامیده می شود. یک انتخاب غذایی تقریباً مقدار کربوهیدرات، پروتئین، چربی و کالری مشخصی را داراست.
رژیم درمانی در دیابت، غذا خوردن و فعالیت بدنی منظم
- در صورت ابتلا به دیابت چه غذاهایی را می توانم بخورم؟
- در صورت ابتلا به دیابت، چه غذاها و نوشیدنی هایی را باید محدود کنم؟
- در صورت ابتلا به دیابت چه زمان هایی باید غذا بخورم؟
- اگر دیابت دارم چقدر می توانم غذا بخورم؟
- تغذیه درمانی چیست؟
- آیا مکمل ها و ویتامین ها به درمان دیابت من کمک می کند؟
- اگر دیابت دارم چرا باید از نظر جسمی فعال باشم؟
- در صورت ابتلا به دیابت چگونه می توانم از لحاظ جسمی فعال باشم؟
- در صورت ابتلا به دیابت چه فعالیت هایی باید انجام دهم؟
تغذیه و فعالیت بدنی بخش مهمی از شیوه زندگی سالم هستند. در کنار سایر فواید، پیروی از یک برنامه غذایی سالم و فعال بودن به شما در حفظ سطح گلوکز خون، که به آن قند خون نیز گفته می شود، کمک می کند. برای مدیریت قند خون، باید بین آنچه که می خورید و می نوشید، فعالیت های بدنی و داروهای دیابت تعادل برقرار کنید. آنچه شما انتخاب می کنید که بخورید، مقدار غذا و زمان آن، همه در حفظ سطح قند خون در محدوده ای که تیم مراقبت های پزشکی شما توصیه می کنند مهم هستند.
فعال تر شدن و ایجاد تغییر در آنچه می خورید و می نوشید در ابتدا می تواند چالش برانگیز به نظر برسد. ممکن است شروع به کار با تغییرات کوچک و دریافت مشاوره از یک متخصص رژیم درمانی راحت تر باشد.
خوب غذا خوردن و داشتن فعالیت بدنی در بیشتر روزهای هفته می تواند به شما کمک بسیاری نماید.
- سطح قند خون، فشار خون و چربی خون خود را در محدوده هدف نگه دارید.
- وزن کم کنید یا در محدوده وزن سالم قرار بگیرید.
- دیابت خود را کنترل کنید تا از عوارض ناراحت کننده آن در امان بمانید.
- احساس خوبی داشته باشید تا انرژی بیشتری داشته باشید و بهتر هدفتان را دنبال کنید.
در صورت ابتلا به دیابت ، چه غذاهایی را می توانم بخورم؟
ممکن است نگران باشید که ابتلا به دیابت به معنای خداحافظی با غذاهایی است که از آنها لذت می برید. خبر خوب این است که شما هنوز هم می توانید غذاهای مورد علاقه خود را بخورید ، اما شاید لازم باشد مقدار کمتری را بخورید یا کمتر از آنها لذت ببرید. مشاور تغذیه در ایجاد یک برنامه غذایی دیابتی که نیازها و علایق شما را برآورده می کند، کمکتان خواهد کرد.
نکته اصلی غذا خوردن در دیابت، خوردن انواع غذاهای سالم از همه گروه های غذایی، به مقدار مورد نیاز و نوشته شده در برنامه غذایی شماست.
گروه های غذایی
- سبزیجات
- غیر نشاسته ای ها مانند کلم بروکلی، هویج، فلفل و گوجه فرنگی.
- نشاسته ای ها مانند سیب زمینی، ذرت، و نخود سبز.
- میوه ها
- غلات: حداقل نیمی از غلات روزانه شما باید غلات کامل باشد.
- مانند گندم کامل، جو دوسر کامل، جو کامل.
- نمونه ها: نان کامل، ماکارونی سبوس دار و نان ذرت سبوس دار
-
پروتئین
- ماهی
- تخم مرغ
- مرغ یا بوقلمون بدون پوست
- گوشت بدون چربی
- انواع حبوبات
- مغزها و دانه ها
- پنیر
- جایگزین های گوشت مانند توفو
-
لبنیات کم چرب یا بدون چربی
- شیر (در صورت عدم تحمل لاکتوز: شیر بدون لاکتوز)
- ماست
- کشک
- دوغ
- غذاهایی با چربی های سالم بخورید، که عمدتا شامل موارد زیر می شوند
- روغن هایی که در دمای اتاق مایع هستند مانند کانولا و روغن زیتون
- مغزها و دانه ها
- ماهی مانند سالمون و ماهی خال مخالی
هنگام پخت غذا به جای هر نوع چربی یا روغن جامد، از روغن های ذکر شده استفاده کنید.
در صورت ابتلا به دیابت ، چه غذاها و نوشیدنی هایی را باید محدود کنم؟
- غذاهای سرخ شده و سایر مواد غذایی سرشار از چربی اشباع و چربی ترانس
- غذاهای پر نمک که پر سدیم نیز نامیده می شود
- شیرینی، انواع کیک، آب نبات ها و بستنی
- نوشیدنی هایی با قند مازاد مانند آب میوه، نوشابه و نوشیدنی های ورزشی یا انرژی زا
به جای نوشیدنی های شیرین، تنها می توانید آب بنوشید. همچنین استفاده از جایگزین قند را به تعادل در قهوه یا چای خود در نظر بگیرید.
منبع :
